Waar elk verhaal begint met een inleiding, of een proloog, hebben ze ook een conclusie. De epiloog biedt net een iets andere kijk op het verhaal dat je hebt gelezen. Misschien krijg je een blik in de toekomst, of het beeld van een ander karakter. Hoe het ook vorm neemt, alle epilogen hebben één ding gemeen. Ze sluiten het verhaal af en bieden een conclusie.
Maar het einde van een verhaal hoeft niet altijd het einde van de serie te zijn.
Conclusie met een twist
Het gevaar is geweken. De helden hebben gewonnen en de mensen in gevaar zijn gered. Niemand hoeft zich ooit nog zorgen te maken over wat er gebeurd is.
Toch?
Tenzij het gevaar in het boek slechts een klein puzzelstukje in een groter geheel blijkt te zijn. In de conclusie wordt het duidelijk dat er nog iets gaande is. De epiloog concentreert zich niet op wat de helden doen, maar hoe de kwaden reageren. Je krijgt een tipje van de sluier, een blik achter het gordijn, en ziet wat er nog meer gaande is.
En dat is niets goeds.
Vooral boeken in een doorlopende serie kunnen profiteren van dit soort veranderingen van perspectief. Je krijgt niet alleen een blik op het grotere plaatje, maar ook op de entiteiten die dat plaatje propageren. De lezer krijgt een idee van wat er komen gaat. Hopelijk worden ze ook enthousiast gemaakt voor de rest van de serie.
In mijn eigen series opent het verhaal bijna altijd met een karakter dat naast de hoofdpersonen staat. Een bijpersoon die een significante rol speelt, maar niet altijd even duidelijk is. Je leert alvast wat leden van de cast kennen, op een hopelijk positieve wijze. In de epiloog reageert een antagonist op het verhaal. Misschien hebben de hoofdpersonen ze naar de hand gewerkt en zijn ze tevreden met wat er gebeurt is. Mogelijk broeden ze op veranderingen in hun plannen. Linksom of rechtsom: je krijgt net genoeg mee om een einddoel bij elkaar te puzzelen.
Alternatief: een warm einde
Hoewel recente uitspraken het onderwerp moeilijk maken, is Harry Potter een uitstekend voorbeeld van een warm einde. Het avontuur is voorbij en de helden hebben gewonnen. Er zijn offers gemaakt en de wereld is voor eeuwig veranderd, maar één ding is duidelijk: er is een toekomst.
En hoe kan die toekomst beter worden geïllustreerd dan een blik in de toekomst? Hoe zoetsappig en cliché het ook kan zijn, worden we niet allemaal vrolijk van een blij einde? Hebben de hoofdpersonen niet genoeg geleden voor ons vermaak?
Laten we eerlijk zijn: het is fijn om te zien dat iedereen op zijn of haar pootjes terecht komt. Om te weten dat er een toekomst is voor die mensen die we gevolgd hebben…
En om te weten dat er potentie is voor een vervolg. De originele karakters hebben hun uitdagingen gehad. Wat voor noodlotten staan hun kinderen te wachten?
De Red Rising serie kan zo beschreven worden. Als je een verhaal met een goede, positieve conclusie wil lezen, lees je enkel de eerste trilogie.
Als je alles van die trilogie daarna kapot wil zien gaan, nou ja, dan lees je verder.
Naar je conclusie toe werken
Het einde is meestal het eerste dat je schrijft. Misschien schrijf je het niet woord voor woord uit, maar je weet wel waar je verhaal af gaat lopen.
Meestal, in ieder geval. Soms kijk je gewoon waar je hoofdpersonen het verhaal naartoe brengen.
Een gepland verhaal heeft daar echter geen last van. Je begint ergens, je eindigt ergens, en kleurt alles ertussenin op een interessante wijze in. Hopelijk zonder je conclusie onderweg te vergeten, want uiteindelijk moet je er wel aankomen.
De truc is om die reis bevredigend te maken. Om ervoor te zorgen dat je conclusie niet uit de lucht komt vallen, alsof God zich ermee bemoeit. Door hier en daar hints te verspreiden en het pad duidelijk te maken. Een goed verhaal leidt tot een conclusie die klopt. Die conclusie kan episch en nagelbijtend spannend zijn, maar aan het einde… moet het de verwachtingen volvullen.
Je verhaal staat in het teken van de conclusie, net zoals je conclusie in het teken van het verhaal staat. Als dat goed gaat… kunnen mensen er nog jaren over praten.
Concluderend
De conclusie is net zo belangrijk als de rest van je verhaal. Als het hele verhaal ijzersterk is, maar het eindigt teleurstellend, is alles daardoor getekend.
Televisieschrijvers hebben dit aan den lijve mogen ondervinden.
Maar of het nou je doel is om een mysterie te creëren, of om een mooie afsluiting te schrijven, denk er goed over na. Ga niet gewoon schrijven om te kijken waar je uitkomt. Dan kom je voor een uitdaging te staan en vraag je je uiteindelijk af hoe je het verhaal af gaat ronden.
En we houden allemaal van een goed einde.
