Je kan uitgegeven worden vergelijken met een succesvolle sollicitatie. Je moet er moeite voor doen. Het is iets waarbij je jezelf van je beste kant laat zien. Aan het einde van de rit moet de andere partij overtuigd zijn dat jij de persoon bent om mee in zee te gaan. De begeleidende brief is in deze vergelijking je CV. De ontvanger kan lezen wie je bent, wat je kan, en hoe je het doet. Als je begeleidende brief vol staat met spelfouten, kan het niet anders dan dat je andere werk dit reflecteert.

Ik heb meerdere brieven geschreven in de loop van het uitgeefproces dat ik tot nu toe heb doorlopen. Voor de meeste uitgevers maakte de lengte niet heel veel uit. De enige eis voor mij was dat de brief redelijk in een email zou passen, omdat dat was hoe de brief zou worden opgestuurd. Die uitgevers zouden de synopsis en het manuscript digitaal ontvangen, dus ik wilde dat ze als eerste mijn boodschap zagen. Voor de uitgever die alles fysiek geprint wilde krijgen, was het echter wel belangrijk. Daarvoor heb ik er op gelet dat het allemaal op twee kantjes paste, zodat een dubbelzijdig geprinte pagina genoeg was.

Er is al meer dan genoeg papier en inkt in gegaan, immers!

Wat zet je in een begeleidende brief?

Het is niet altijd even makkelijk om te beginnen met schrijven, maar de begeleidende brief moet precies dat zijn: een brief. Hierin leert de uitgever je kennen en krijgen ze een voorproefje van je schrijfstijl.

Daarnaast is het natuurlijk de kans om wat achtergrond te geven. Waarom ben je aan het schrijven, ben je er al lang mee bezig, en hoe veel kan de uitgever verwachten? Is dit een enkel boek, of heb je een serie gepland? Gaat het over een boek dat je altijd al hebt willen schrijven, of is het een serie die Game of Thrones zou kunnen rivaliseren?

Dit moet de uitgever weten vóór ze je manuscript te lijf gaan.

Check ook of wat je wel alles hebt gedekt dat de uitgever wil zien. Het kan nooit kwaad om je voor te bereiden, bijvoorbeeld door de website van de uitgever te bezoeken. Dan zie je al snel wat voor boeken de uitgever uitgeeft en naar wat voor mensen ze op zoek zijn. Dit kan je meenemen in de brief en zo laten zien dat je weet wat je doet, dat je gemotiveerd bent om werk te steken in het proces. Met wat mazzel heeft die website ook een pagina voor het insturen van een manuscript waar instructies op staan. Als je de instructies op deze pagina al niet volgt in je begeleidende brief, wordt de kans dat je manuscript wordt afgewezen alleen maar groter.

In tegenstelling tot de synopsis, heeft de begeleidende brief wel meer vrijheid. Deze introductie behoeft geen specifieke structuur, geen koppenindeling of strategische keuze van lettertype. Laat zien dat je zelfverzekerd bent, weet wat je wil, en dat je tijd en motivatie in je werk hebt zitten. Als de redactie met een goed gevoel uit je brief komt, heb je al een streepje voor.

Maar jij hebt meerdere uitgevers benaderd, Rik!

Dat klopt!

Ik heb dan ook meerdere brieven geschreven, een voor elke uitgever.

Een eisenlijstje, inclusief de brief.

Voor het benaderen van de uitgevers heb ik mijn onderzoek gedaan. Voor elke uitgever heb ik de eisen op een rijtje gezet, waaronder ook de inhoud van de begeleidende brief, als die werd genoemd. Voorbereiding is al het halve werk!

Met die informatie kan je simpelweg aan het werk gaan. Met beperkte tijd, iets waar ik maar al te bekend mee ben, is het een kwestie van de klus in stukken opdelen. Ik heb elke avond een brief geschreven, tot ik klaar was. Elke avond was dus een kleine overwinning, een volgende stap, naar het uitsturen van mijn manuscript.

Die kleine stappen doen wonderen voor je motivatie.

Wel heb ik er op toegezien dat elke brief een verwijzing had naar mijn online aanwezigheid. Mijn LinkedIn wordt altijd benoemd, bijvoorbeeld, en als iemand deze website bezoekt zien ze gelijk hoe ik schrijf. Het is dus alleen maar in mijn voordeel om dat er ook in te zetten.

Ik ben benieuwd. Vroeger of later zal ik reacties krijgen die laten zien of mijn brieven de redactie hebben overgehaald!