Het is dit jaar herhaaldelijk een veelbesproken onderwerp geweest. De Nederlandse overheid wilde de BTW op boeken verhogen. Niet alleen kosten boeken dan meer, de overheid houdt er ook meer geld aan over.
En aardig wat geld ook. De algemene verhoging, die boeken, sport, en cultuur zou omvatten, zou 2,3 miljard euro opleveren. Geld dat de regering in tijden als deze goed kan gebruiken, zou je zeggen…
Ware het niet dat het besluit op losse schroeven staat.
Zoals jullie misschien wel doorhebben… ik heb een mening.
Hoe veel geld is te veel?
Ooit gaf ik mijn verhalen uit via een print-on-demand vanity uitgever. Omdat de boeken werden gedrukt op het moment van verkoop, lag de verkoopprijs hoger. Destijds was het zo’n 25 euro voor een vrij dun boekje van zo’n 65.000 woorden. Dat was rond 2011, dus dertien jaar geleden, in de tijd dat een Horus Heresy boek zo’n 15 euro kostte.
En ook dat is nog steeds veel voor een nieuw, paperback boek. De inflatie heeft dat nog niet te pakken gekregen.
Tegenwoordig hangt het heel erg af van de originele printer en het doel van het boek. Je ziet het al heel snel als iemand hun boek zelf publiceert: de prijs ligt aanzienlijk hoger. Bij grote printers, zoals Orbit, kunnen de prijzen nog laag blijven. Een boek van The Expanse kan je voor een tientje krijgen, bijvoorbeeld.
Als het boek naar de non-fictie gaat, verandert de boel al redelijk snel. Een boek over de menselijke theorie, Surrounded by Idiots, kost al 20 euro in paperback.
En laten we nog maar zwijgen over daadwerkelijke studieboeken. Studenten zullen flink in de buidel blijven tasten voor het privilege om te leren. Jarenlange kritiek zal daar geen verandering in brengen. Het is al jaren zo en het zal ongetwijfeld nog jaren zo blijven. Hooguit de opkomst van e-readers en piraterij kan daar een zeker verschil in maken.
Gezien ik me begeef in de wereld van fictie, ga ik mijn mening daarop concentreren.
Controversie? In dit blog?
Ooit heb ik geschreven dat ik mijn blog en de politiek zo ver mogelijk van elkaar verwijderd wil houden. Ik heb geen behoefte om politieke standpunten te debatteren. Er komt gewoon nooit wat goeds uit.
Maar in dit geval is het onderwerp relevant… en is mijn mening tegen de verwachtingen in.
Ik raad mensen altijd aan om te lezen. Hoe meer je leest, hoe gelukkiger je fantasie is. Dat betekent natuurlijk dat het lezen wel mogelijk moet blijven. Lang niet iedereen heeft de financiën om een luxeproduct te kopen en laten we wel wezen – boeken zijn luxeproducten.
Maar als je kijkt naar de prijsvorming van boeken zoals die nu is, valt de schade misschien mee. Als je terugkijkt naar Abaddon’s Gate, dat ik hierboven linkte, gaat het over een boek van €10,-. Een bedrag waar mee te rekenen zou moeten zijn.
Dat boek is 109% van de prijs, dankzij de huidige BTW van 9%. Dat betekent dus dat, zonder belasting, het boek ongeveer €9,17 zou kosten (afgerond). Als we €9.17 dan vermenigvuldigen met 1.21 komen we uit op…
€11.10, wederom afgerond naar boven. Een prijsverhoging van één euro, iets dat we in de afgelopen jaren overal hebben moeten zien. Inflatie heeft het leven vele malen duurder gemaakt.
In andere woorden, de prijsverhoging zou ons zeker geld kosten, maar in de wereld van fictie… is het te overzien.
Elitair mannetje, met zijn geld
Zie je, daar begint de discussie die ik probeerde te vermijden al.
Het is onmogelijk te negeren dat zelfs een kleine prijsverhoging van een euro een groot verschil kan betekenen. Het leven is al zo veel duurder geworden. Is het dan geen klap in het gezicht als broodnodig vermaak dat ook nog eens wordt?
Maar onderaan de streep blijven boeken luxeproducten. Lezen is een fantastische tijdsbesteding, maar boeken zijn er niet strict noodzakelijk voor. Ik heb verschillende verhalen voor niets op deze website staan, bijvoorbeeld! E-readers zijn al decennia lang bezig met hun opmars en hebben allerlei voordelen. Digitale boeken staan misschien niet mooi in je kast, maar ze zijn wel goedkoop en makkelijk mee te nemen. Als ik een pil als The Way of Kings mee wil sjouwen, voel ik dat in mijn tas. Een e-reader wordt geen grammetje zwaarder en past in veel kleinere tassen.
Ook een e-reader kost geld, maar op de lange termijn maakt het prijsverschil wel zeker een verschil. En tot die tijd zijn er ook gratis smartphone apps om epubs te lezen!
Dus… belasting verhogen?
Hoe moeilijk ik het ook vind om het te zeggen… ik ben er niet op tegen. Het is niet leuk dat dingen duurder worden, maar dat is iets dat we hebben moeten leren accepteren.
De wereld wordt duurder, dus elk jaar heeft ook de regering meer geld nodig om de boeken rond te krijgen. Gezien dit in de huidige wereldeconomie onmogelijk lijkt te zijn, zijn alle duwtjes in de rug nodig. Die miljarden verdampen niet uit zichzelf, immers.
Lezers vinden wel een manier om aan hun verhalen te komen.
